Zijn Franse gastheer blijkt een aangename tafelgenoot die veel weet over de geschiedenis van Bibracte. Bij het vuur van een barbecue raken ze aan de praat over de wijze waarop historici in de loop der tijd de ondergang van beschavingen hebben beschreven.
“Een natuurramp zoals een inslaande meteoriet kun je niet zien aankomen. Daar kun je dus ook niets aan doen, behalve je als samenleving in algemene zin voor te bereiden op het onverwachte. Maar hoe constateer je een geleidelijk proces van neergang? Het is als die analogie van de kikkers in water dat langzaam aan de kook gebracht wordt. Als je een kikker in heet water doet dan zal die eruit willen springen, maar ze zeggen dat wanneer je ‘m in koud water zet dat je langzaam en geleidelijk opwarmt hij er niets van zal merken en rustig blijven zitten tot hij gaar gestoofd is. En dan, stel dat de neerwaartse ontwikkeling wel algemeen wordt onderkend, hoe mobiliseer je de wil en de middelen om dat proces te keren? En is dat überhaupt wel mogelijk?”
(Citaat uit De laatste reis van Stef Lichtveld: Deel 1, De weg van Jago: Hoofdstuk 5, Apocalyptische scenario’s. Lees het hele hoofdstuk hier.)